Spotkanie z prof. Gabrielą Matuszek-Stec | SABAS

Zapraszamy na poniedziałkowe spotkanie z prof. Gabrielą Matuszek-Stec w ramach Salonu Artystycznego Beaty Anny Symołon. Ze znaną badaczką literatury przełomu XIX/XX wieku, literatury najnowszej, założycielką i kierownikiem Podyplomowych Studiów Literacko-Artystycznych UJ, porozmawiamy o twórczości Stanisława Przybyszewskiego.

Profesor Gabriela Matuszek-Stec postara się obalić wciąż ciągnące się niesprawiedliwe oceny sprzed ponad stulecia, które wpływają na ocenę tej postaci. Dla wielu „badaczy” życie Stanisława Przybyszewskiego ogranicza się do skandali obyczajowych i niemoralnego prowadzenia się, do rzekomego satanizmu, podczas gdy konsekwentnie pomijają oni jego twórczość – głęboko oraz nacechowaną katolicyzmem.

Zespół naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. dr hab. Gabrieli Matuszek-Stec, przygotował 11-tomową krytyczną edycję Dzieł literackich Przybyszewskiego.

Stanisław Przybyszewski to jeden z najbardziej wyrazistych twórców modernistycznych, który zaznaczył swe miejsce w polskiej i niemieckiej literaturze. Już za życia stał się legendą – przez Strindberga nazwany „genialnym Polakiem”, w środowisku berlińskim określany mianem „króla bohemy” i „nowego Mesjasza literatury”, w Polsce uznany został za inicjatora modernistycznego zwrotu w literaturze, wielką sławą cieszył się w Rosji i krajach słowiańskich.

Edycja, która wydawana jest w Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie pod redakcją naukową prof. Matuszek-Stec, obejmuje wszystkie utwory literackie Przybyszewskiego powstałe w języku polskim: poematy prozą, powieści, opowiadania, dramaty oraz towarzyszące tym utworom autorskie wstępy, a także inedita i drobne przekłady.

Pierwszy tom, Proza poetycka. Pentalogia, zawiera utwory, która w sposób najbardziej wyrazisty realizują postulowaną przez autora „Confiteor” „sztukę wykrzyku duszy”. Dzieła te wyróżniają się spośród obfitości prozy poetyckiej, jaka pojawiła się w literaturze polskiej i europejskiej przełomu XIX/XX w., Łączą ze sobą formy narracyjne i liryczne, chłodny dyskurs naukowy i uczuciowe eksplozje. Zapowiadają sztukę ekspresjonistyczną i strumień świadomości oraz podejmują podstawowy dla filozofii Przybyszewskiego problem płci (chuci).

Tom trzeci zawiera trylogię Homo sapiens, która kontynuuje problematykę poematów prozą oraz wypracowane w esejach koncepcje antropologiczne.