EKOMUZEUM PRĄDNIKA – PODCASTY | Maria Pinińska-Bereś – odc. V

Prądnik to przestrzeń wyjątkowa, pełna historii, która od wieków przyciąga ludzi o niezwykłej wizji i determinacji. W tym odcinku podcastu Ekomuzeum Prądnika zapraszamy Was na spotkanie z wyjątkową artystką – Marią Pinińską-Bereś. Jej twórczość na stałe wpisała się w historię polskiej sztuki a tworzone prze z nią dzieła wyróżniają się  nie tylko oryginalnością i subtelnym użyciem nietypowych materiałów, ale przede wszystkim sięgnięciem do własnej, kobiecej wrażliwości i potężnej siły przyrody. Odcinek będzie dostępny na kanale YouTube od soboty, 19 lipca 2025r.

Maria Pinińska-Bereś (1931-1999) – rzeźbiarka, performerka, uznawana za jedną z pionierek sztuki feministycznej. Uczennica wybitnego rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego. Od początku lat 60. poszukiwała nowych rozwiązań formalnych, związanych z kobiecym przekazem.

Łączyła ciężkie betonowe bryły z miękką tkaniną, tworzyła obiekty z papier mâché. Z kolei gorset stał się dla niej symbolem zniewolenia nie tylko ciała kobiety, ale i duszy. Sztuka Pinińskiej miała wyraźne przesłanie feministyczne – jej hasłem stało się „zrzucić mentalne gorsety”, które ukazywało problem uprzedmiotowienia kobiet a sztandarowym kolorem – różowy.

Maria Pinińska-Bereś realizowała także działań performatywnych odnoszące się do feminizmu, własnej sztuki, a także afirmujące przyrodę, mające charakter sztuki site-specific.

Pozostawiła po sobie ponad 150 rzeźb, była autorką blisko 20 akcji.

Przez prawie cztery dekady Maria Pinińska-Bereś mieszkała i tworzyła na Prądniku. Rzeka Białucha, wiadukt kolejowy na Żabińcu czy plenery na tyłach Uniwersytetu Rolniczego były nie tylko inspiracją dla jej sztuki, ale również przestrzenią, w której organizowała swoje performanse.

Jeśli uprawiasz ogród na Prądniku lub chodzisz na spacery nad rzekę pomyśl o artystce, która wiele lat temu robiła to samo, a następnie przekuła doświadczenie w sztukę.

Spacerując dziś wzdłuż rzeki, wyobraź sobie Marię kroczącą w akcjach artystycznych – niosącą różowy sztandar, rzucającą listy na wiatr czy zwróconą do nieba w czasie „Modlitwy o deszcz”. Czy zobaczysz Prądnik jej oczami?

EKOMUZEUM PRĄDNIKA – PODCASTY

Podcast jest częścią projektu Ekomuzeum Prądnika. Odkrywamy w nim niezwykłe postaci, miejsca oraz wciągające historie, które są związane z Prądnikiem. Razem przenosimy się w świat inspiracji, kultury i dziedzictwa, które kształtowały północną część Krakowa. Mamy nadzieję, że prezentowane historie zainspirują Was do odkrywania śladów przeszłości na Prądniku – czy to podczas spaceru po zakątkach i bezdrożach, czy podczas refleksji nad dziedzictwem i miejscami czekającymi na odkrycie.

Podcast sfinansowany ze środków Rady Dzielnicy III Prądnik Czerwony
Produkcja: Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki
Scenariusz: Zofia Ozaist-Zgodzińska
Współpraca: Rada Dzielnicy IV Prądnik Biały
Czyta: Dorota Halberda
Kraków, 2024/2025

Podcast sfinansowany ze środków Rady Dzielnicy III Prądnik Czerwony.