SABAS | poetycko-muzyczny spektakl Elżbiecie Zechenter-Spławińskiej

Urodziła się 17 lipca 1935 w Krakowie. Córka poety, publicysty i satyryka Witolda Zechentera (wnuczka Edmunda Zechentera, nowelisty i dziennikarza). Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr nauk humanistycznych.

Debiutowała fraszką w „Sztandarze Młodych” w 1955 r. Publikowała wiersze m.in. w czasopismach „Życie Literackie”, „Odgłosy”, „Poezja”, „Kultura”, „Literatura”, „Oficyna Poetów i Malarzy” (Londyn), „Dekada Literacka” , „Kraków”, „Sycyna”, „Twórczość” oraz w czasopismach dla dzieci : „Świerszczyk”, „Króliczek” i in. Poezje autorki zamieszczone zostały w almanachach: Rzecz poetycka: młodzi. – Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1958, Almanach młodych, – Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1964, Czy mały realizm? Wwa: „Iskry”, 1967, i in. Wiersze publikowane były w wielu antologiach, m.in. : Tatry w poezji i sztuce polskiej. –Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1975, Ja i ty. – Wwa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1982, W imię miłości, – Wwa: Oficyna Wydawnicza ADAM, 1995, „A jeśli miłość – co to jest takiego”: antologia poezji miłosnej. – Katowice: Książnica, 1999, w antologiach wierszy dla dzieci Szedł czarodziej. – Rzeszów: KAW, 1986, Wybór wierszy okolicznościowych dla klas I-III – Wwa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990, Dlaczego zając? Wiersze poetów krakowskich o dzieciach i dla dzieci. – Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006, i in. I w antologiach obcojęzycznych: Polonaise erotiques : Thema mit Variationen fur mannliche und weibliche Stimmen. Frankfurt am Main: S. Fischer Verlag, 1968, Światło w chmurach, – Kraków : Oficyna Konfraterni Poetów , 1997 (węg.)

Wiersze przekładane były na języki obce: węgierski, angielski, niemiecki, rosyjski i czeski, turecki (tłumaczyli: Galambos Csaba, Lusia Slomkowski, Karl Dedecius, Leonard Kondraszenko, Otto F. Babler, Vaclav Burian, Grażyna Zając).

Jest autorką libretta poetyckiego do opery rockowej „Orfea” z muzyką Marka Sarta oraz tekstów piosenek i ballad, wykonywanych m.in. przez „Wawele”, aktorów kabaretów Loch Camelot, Piwnicy pod Baranami i in.

W latach 1972-1976 była kierownikiem literackim Państwowego Teatru Lalek „Rabcio” w Rabce, a w latach 1978-1987 – Studia Filmów Animowanych w Krakowie.

Przez 25 lat, do października 2022 była w składzie jury nagrody „Krakowska Książka Miesiąca”.

Od 1990-2020 prowadziła warsztaty literackie z grupą SYLABA w Centrum Młodzieży i Ośrodku im. C.K. Norwida w latach 1990-2020.

Od 1995-2011 była opiekunką Koła Literackiego w Centrum Młodzieży im dr H. Jordana

Odznaczona Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz odznaką Honoris Gratia w uznaniu zasług dla Krakowa i jego mieszkańców.

Doświadczenie sceniczne zdobywał w teatrze studenckim lat 70. ub. wieku. W 1979 roku założył własny zespół – „Teatr w Drodze”. Występował samodzielnie lub z zespołem – jako bard i twórca wykonywanych utworów. Coraz częściej sięgał do tekstów Jana Kochanowskiego, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Stanisława Wyspiańskiego, by pogłębiać związek duchowy z tradycją kultury polskiej młodszych o kilka lat członków prowadzonego zespołu, a po drugie: przypominać słuchaczom i widzom o wielkości i sile polskiej literatury.

W roku 1981 został przyjęty do „Teatru Laboratorium” Jerzego Grotowskiego i w latach 1981-84 przeszedł niezwykłą szkołę szczególnej sztuki oraz techniki aktorskiej. Niestety, okoliczności stanu wojennego doprowadziły do samorozwiązania się zespołu. Wyjechał wówczas na dwa lata za granicę. Występował w kameralnych, niewielkich salach, klubach, czy też prywatnych posiadłościach, jak i przed dużą widownią – od Konstancji nad Jeziorem Bodeńskim poprzez Stuttgart, Kolonię aż po Hamburg. Wówczas miały miejsce również wyprawy artystyczne do Francji i Holandii. Wszędzie śpiewał utwory do tekstów polskich poetów: Kochanowskiego, Słowackiego, Norwida – z muzyką własną. Ten rodzaj utworów nazwał balladą kontemplacyjną.

Po powrocie do Polski osiadł z dala od miejskiego zgiełku i zawiesił publiczną działalność artystyczną, by skupić się na pracy o charakterze studyjnym i warsztatowym.

Latem 2005 roku wznowił występy i założył „Teatr Jednego Rapsoda”.

Do tej pory wystawił kilkadziesiąt spektakli poetycko-muzycznych na podstawie własnych scenariuszy, (do dawnych twórców dołączyli kolejni….) z wykorzystaniem tekstów m. in. Krzysztofa K. Baczyńskiego, Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza, Juliusza Słowackiego, Andrzeja Stembarth-Sawickiego, Justyny Trembeckiej, Elżbiety Zechenter-Spławińskiej, Michała Zabłockiego i in. do muzyki własnej.

Pięć sezonów prezentował swoje autorskie programy w „PIWNICY POD BARANAMI”. Wystawił tam między innymi – oparty na fragmentach „Króla – Ducha” Juliusza Słowackiego – spektakl pod tytułem „O Ziemio Słowa”.

Ponadto w lutym 2011 r. wystawił monodram „Cela Ojca Maksymiliana”, na podstawie dramatu Kazimierza Brauna. W czerwcu tegoż roku odbyła się premiera spektaklu „Cela Ojca Maksymiliana” w reżyserii Kazimierza Brauna w Teatrze im L. Solskiego w Tarnowie. W kilkuosobowej obsadzie Janusz Grzesz zagrał Ojca Maksymiliana.

Od wielu lat prowadzi warsztaty i kursy dykcji, emisji głosu, interpretacji, ruchu scenicznego oraz kreatywności dla młodzieży i dorosłych… Osobnym nurtem jego działalność jest forma liryczno-satyryczna w postaci recitali złożonych z utworów poruszających problemy człowieka dojrzałego, a dokładnie osób jak to określa w wieku słusznym.